Ks. Marian Ofiara – Strażnik Pamięci
10 sie
Na tę publikację oczekiwaliśmy wszyscy. Jest to monografia poświęcona polskiemu duchowieństwu i osobom zakonnym – więźniom i ofiarom hitlerowskiego okupanta. W tej publikacji autor stroni od własnych komentarzy i przemyśleń, a skupia się na faktach, źródłach, relacjach do których dotarł w ciągu wielu lat pracy badawczej. Jak często wspominał „przybył do Działdowa o jedno pokolenie za późno…” Choć udało mu się tak dużo osiągnąć w upamiętnieniu Męczenników z Działdowa, to jednak odszedł zbyt wcześnie.
Długo oczekiwana publikacja jest już dostępna. Monografia o historii niemieckiego obozu zagłady Soldau autorstwa ks. kan. Mariana Ofiary – pierwszego proboszcza parafii św. Katarzyny w Działdowie i pierwszego kustosza Sanktuarium Męczenników Działdowskich.
ks. prał. prof. dr hab. Daniel BrzezińskiJest to książka wyjątkowa z wielu powodów. Ukazała się już po śmierci Autora i stanowi owoc jego jakże kompetentnych i zarazem żmudnych, ale prowadzonych z ogromną pasją – trwających ponad ćwierć wieku – badań i poszukiwań. Ustalenia zawarte na kartach tej publikacji są w wielu miejscach przełomowe. Dotyczą one zarówno rekonstrukcji listy ofiar obozu zagłady w Soldau, jak i lokalizacji oraz upamiętnienia miejsc ich pochówku. Ksiądz kanonik Marian Ofiara dotarł do materiałów archiwalnych niejednokrotnie nieznanych nawet badaczom zajmującym się problematyką działdowskiego obozu i przebadał setki historycznych dokumentów. Wspierał inicjatywy edukacyjne, naukowe i wydawnicze, aby upamiętnić męczenników i uratować prawdę historyczną o byłym obozie koncentracyjnym w Działdowie. Pomagał w pracach poszukiwawczo-ekshumacyjnych ofiar obozu, prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej. Często mawiał, że „przybył do Działdowa o jedno pokolenie za późno”. Wiele bowiem osób, z którymi rozmawiał, zbierając relacje żyjących świadków tamtych zbrodni, w czasie II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej było jeszcze dziećmi i nie mogło dokładnie pamiętać obozowej hekatomby, a informacje o obozie z lat wojny i z okresu powojennego, skrywane przez dziesięciolecia, przekazali im rodzice czy też dziadkowie.
Autorem niniejszej książki jest ks. kan. Marian Ofiara, kapłan diecezji toruńskiej, pierwszy proboszcz parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Działdowie, inicjator i kustosz Diecezjalnego Sanktuarium Błogosławionych Męczenników Działdowskich, beatyfikowanych przez papieża Jana Pawła II w Warszawie 13 czerwca 1999 roku. Ojciec Święty dokonał wówczas beatyfikacji 108 męczenników, będących ofiarami nazistowskiego prześladowania Kościoła w Polsce w latach 1939–1945. Wśród błogosławionych znalazły się również trzy osoby pochodzące z diecezji płockiej, a mianowicie arcybiskup Antoni Julian Nowowiejski, biskup Leon Wetmański i siostra zakonna Maria Teresa, którzy ponieśli męczeńską śmierć za wiarę na ziemi działdowskiej w obozie koncentracyjnym Soldau, w miejscu eksterminacji tysięcy Polaków i Żydów. Egzekucje odbywały się na terenie obozu i w lasach pobliskich wsi Białuty, Komorniki oraz w tzw. Lasku Zwierskiego. Dzięki staraniom ks. Mariana Ofiary trwałym i wymownym znakiem pamięci o rzeszy więźniów obozu koncentracyjnego Soldau stało się diecezjalne sanktuarium w Działdowie, erygowane kanonicznie 8 czerwca 2014 roku. Jest to zarówno miejsce modlitwy, kultu i pielgrzymek, jak i punkt edukacji uświadamiającej tragiczne i dalekosiężne skutki nazizmu hitlerowskiego.
Rok 2022, sześćdziesiąty rok życia ks. Mariana Ofiary, był dla niego czasem trudnych zmagań z nasilającą się chorobą nowotworową. Na dwa dni przed śmiercią, która nastąpiła 8 kwietnia 2022 roku, świadom w pełni swej sytuacji, zatelefonował ze szpitala, aby się pożegnać. Cierpiał, ale o tym nie mówił. Natomiast powiedział mi, że teraz lepiej rozumie, ile wycierpieli więźniowie obozu koncentracyjnego, umierający w nieludzkich warunkach, na barłogach, bez żadnej pomocy medycznej. Wyraził również przekonanie, że wkrótce spotka się z Panem Jezusem i ufa Jego miłosierdziu. W końcu wyznał, że kocha swoją diecezję i parafię, dlatego chorobę przyjmuje jako swoją modlitwę za Kościół.
+ Andrzej Suski Biskup Toruński SeniorVerba docent, exempla trahunt – słowa uczą, przykłady pociągają. Najbardziej pociągają przykładni ludzie. Czytelnikom tej książki życzę owocnej lektury, uwzględniającej także piękną osobowość Autora.
